Τι ονομάζουμε «σύνδρομο της οικονομικής θέσης»

Το πρώτο περιστατικό κατεγράφη το 1946, ενώ η ονομασία «σύνδρομο οικονομικής θέσης» δόθηκε το 1977. Η μεγάλη συχνότητα εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης στους επιβάτες της οικονομικής θέσης είχε αποτέλεσμα να ονομαστεί το φαινόμενο αυτό «σύνδρομο της οικονομικής θέσης». Ωστόσο, επισταμένες έρευνες με αντικείμενο τις συνθήκες που επικρατούν εν ώρα πτήσης έχουν καταδείξει ότι το εν λόγω σύνδρομο κακώς σχετίστηκε με την οικονομική θέση, αφού οι επιβάτες της πρώτης θέσης ή της business class κινδυνεύουν εξίσου. Υπηρεσίες πρώτων βοηθειών κοντά στο βρετανικό αεροδρόμιο του Χίθροου δέχονται κάθε εβδομάδα τουλάχιστον δύο επιβάτες πολύωρων πτήσεων με θρομβώσεις.  Οι Υγειονομικές Αρχές του ανατολικού Σάρεϊ – τα νοσοκομεία του καλύπτουν το αεροδρόμιο του Γκάτγουικ έχουν καταγράψει από τον Απρίλιο του 1999 περισσότερους από 140 θανάτους.

Παράγοντες που ευνοούν τις θρομβώσεις εν πτήσει

Η αδράνεια, το ύψος, η στενότητα χώρου και η αφυδάτωση αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης στις εν τω βάθει φλέβες σε ορισμένες ομάδες του επιβατικού κοινού στη διάρκεια μακρινών πτήσεων (διάρκειας άνω των 4 ωρών). Η επί ώρες ακινησία σε έναν περιορισμένο χώρο επιβραδύνει την κυκλοφορία του αίματος στα κάτω άκρα. Για τον επιβάτη της οικονομικής θέσης δεν είναι καθόλου εύκολο να μετακινηθεί και να κουνήσει τα πόδια του, ενώ πολλοί επιβάτες της πρώτης θέσης ή της business class που έχουν αυτήν τη δυνατότητα δεν φροντίζουν να κινηθούν έστω και λίγο λόγω της έλλειψης ενημέρωσης. Στους παράγοντες αυτούς προστίθενται το ύψος και η αφυδάτωση -ιδιαίτερα στα πολύωρα ταξίδια. Η πολύωρη ακινησία επιβραδύνει την αιματική φλεβική ροή των κάτω άκρων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται θρόμβοι στις φλέβες των ποδιών. Αν αυτοί οι θρόμβοι αποσπαστούν από τα πόδια, μπορεί να φτάσουν στα αγγεία των πνευμόνων, με αποτέλεσμα την πνευμονική εμβολή.  Τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης των κάτω άκρων και της πνευμονικής εμβολής μπορεί να εμφανιστούν άμεσα, κατά τη διάρκεια της πτήσης, αλλά και λίγες ώρες ή και μέρες αργότερα. 

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Η εκδήλωση εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης σε νεαρά άτομα είναι σπάνια, παρουσιάζεται κυρίως στις ηλικίες άνω των 40 ετών. Στις ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν το «σύνδρομο οικονομικής θέσης» ανήκουν οι νέες ή μέλλουσες μητέρες, οι ηλικιωμένοι, άτομα με ύψος άνω του 1,90 μ. ή κοντύτερα του 1,60 μ., οι καρδιοπαθείς οι υπερτασικοί και τα άτομα που πάσχουν από κιρσούς και φλεβική ανεπάρκεια των κάτω άκρων.  Επιπλέον, αυξημένες πιθανότητες εκδήλωσης θρομβώσεων στη διάρκεια πολύωρων πτήσεων αντιμετωπίζουν οι καρκινοπαθείς, οι παχύσαρκοι, άτομα με οικογενειακό ιστορικό εν τω βάθει θρόμβωσης και οι πάσχοντες από παράλυση ή ακινησία. Επίσης, τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε σημαντική χειρουργική επέμβαση τους τελευταίους τρεις μήνες ή έχουν κάποιο κάταγμα στα κάτω άκρα. Γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια ή θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης διατρέχουν τριπλάσιο ή τετραπλάσιο κίνδυνο να προσβληθούν από το συγκεκριμένο σύνδρομο. 

Συμβουλές πρόληψης

Να πίνετε πολύ νερό για να αποφύγετε την αφυδάτωση Να αναπνέετε βαθιά ανά τακτά χρονικά διαστήματα Μη διπλώνετε τα πόδια σας. Να τα κρατάτε ψηλά και να τα κινείτε όσο γίνεται περισσότερη ώρα Οι επιβάτες να μη φορούν στενά ρούχα ή παπούτσια Να μην τοποθετούνται μικρές αποσκευές στα πόδια, αλλά στον αποθηκευτικό χώρο που υπάρχει πάνω από τα καθίσματα για να μην περιορίζεται ακόμα περισσότερο ο ήδη μικρός χώρος των ποδιών

Εάν έχετε κυκλοφορικό πρόβλημα στα πόδια, να φοράτε πάντα τις ειδικές ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης (οι κάλτσες αυτές απαγορεύεται να φορεθούν από άτομα που πάσχουν από αποφρακτική νόσο των αρτηριών των κάτω άκρων)

Αποφύγετε εν ώρα πτήσης τα οινοπνευματώδη ποτά και την καφεΐνη (κυρίως οι ηλικιωμένοι) Σε ειδικές ομάδες υψηλού κινδύνου, σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό, ίσως θα πρέπει να γίνεται ένεση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους

Συστάσεις και προειδοποιήσεις

Οι αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει να προειδοποιούν τους επιβάτες για τον πιθανό κίνδυνο φλεβοθρόμβωσης κατά τη διάρκεια των μεγάλων πτήσεων και να τους συστήνουν να παίρνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, υποστηρίζει η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορέων (ΙΑΤΑ). Η ΙΑΤΑ εισηγείται την αναγραφή ειδικών προειδοποιήσεων πάνω στα εισιτήρια, ενώ τονίζει ότι οι επιβάτες από την πλευρά τους είναι απαραίτητο να ζητούν τη γνώμη γιατρού, αν έχουν ιστορικό θρομβώσεων στην οικογένεια ή αν αντιμετωπίζουν άλλα προβλήματα υγείας. Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η έκθεση της Επιτροπής Επιστήμης και Τεχνολογίας της Βουλής των Λόρδων, η οποία διατυπώνει σειρά αυστηρών συστάσεων προς τις αεροπορικές εταιρείες σε ό,τι αφορά το «σύνδρομο οικονομικής θέσης».

Η επιτροπή ζητά από τις αεροπορικές εταιρείες να ενημερώνουν τους επιβάτες για τους πιθανούς κινδύνους και τα πληρώματα να τους συμβουλεύουν, στο πλαίσιο της επίδειξης των μέσων ασφαλείας που γίνεται πριν από την πτήση, να κινούν τα πόδια τους στη διάρκεια του ταξιδιού.  H British Airways έχει ακολουθήσει τις συστάσεις της Επιτροπής Επιστήμης και Τεχνολογίας της Βουλής των Λόρδων και διανέμει μαζί με τα εισιτήρια ενημερωτικά φυλλάδια, σε μια εκστρατεία ενημέρωσης των επιβατών.
Τα φυλλάδια αυτά ονομάζουν το εν λόγω σύνδρομο «θρόμβωση του ταξιδιώτη» και επισημαίνουν ότι, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η ακινησία στη διάρκεια των μακρινών πτήσεων εγκυμονεί τον κίνδυνο θρόμβωσης στις εν τω βάθει φλέβες ή ανάπτυξης άλλων θρόμβων, οι οποίοι είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποβούν μοιραίοι, αν φτάσουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στην καρδιά ή τους πνεύμονες

Travel & Work  

Οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης για άνδρες και γυναίκες “Travel & Work” συμβάλλουν ενεργά στην υγεία των ποδιών σας κατά τη διάρκεια της πτήσης


Η επίσκεψη και χρήση του kalmedica.com προϋποθέτει την αποδοχή των όρων χρήσης. Τονίζεται ότι το περιεχόμενο του site, προορίζεται αποκλειστικά για ενημέρωση και  πληροφόρηση και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις συμβουλές, οδηγίες, διαγνώσεις, ή θεραπείες που προσφέρουν οι επαγγελματίες υγείας.
Η Kalmedica δεν συστήνει συγκεκριμένες εξετάσεις, καταστήματα, μονάδες, επαγγελματίες υγείας, προϊόντα, αλλά συστήνει να ζητάτε πάντοτε τις συμβουλές των επαγγελματιών υγείας για οποιοδήποτε θέμα υγείας

Είναι σημαντικό να μην παραβλέψετε ποτέ ιατρική συμβουλή εξαιτίας κάποιου άρθρου που διαβάσατε στο kalmedica.com  Εάν κάποιος επισκέπτης, ή χρήστης του site βασιστεί σε οποιαδήποτε στοιχεία του περιεχομένου, αυτό γίνεται με δική του αποκλειστική ευθύνη.